Làm thế nào để thời gian đứng yên, ngưng đọng

Làm thế nào để thời gian đứng yên, ngưng đọng

Peter Ray AllisonBBC Future

1 tháng 10 2018Nguồn hình ảnh, Getty Images

Nhà thơ Mỹ Delmore Schwartz từng viết: “Thời gian là ngọn lửa – chúng ta thiêu mình trong đó.”

Bạn đang đọc: Làm thế nào để thời gian đứng yên, ngưng đọng – BBC News Tiếng Việt

Chúng ta sinh ra, sống và chết. Nhưng xuyên suốt lịch sử vẻ vang, tất cả chúng ta đã bị mê hoặc với năng lực lách qua thời gian, từ những truyện cổ tích như ‘ Người đẹp ngủ trong rừng ‘ cho đến trường ngưng trệ và khung hình ngưng hoạt động giải trí trong các phim khoa học viễn tưởng .

Giãn nở thời gian

Vào năm 1971, Joseph Hafele và Richard Keating đã đặt bốn chiếc đồng hồ hạt nhân trên những chiếc máy bay bay hai vòng xung quanh Trái Đất, trước hết bay về hướng đông, sau đó bay ngược về hướng tây .Những chiếc đồng hồ này sau đó được so sánh với những đồng hồ hạt nhân tìm hiểu thêm và hiệu quả là chúng không giống hệt .Như thí nghiệm Hafele-Keating đã chứng tỏ, vận tốc thời gian trôi qua là tùy thuộc vào thực trạng và trường hợp .Nguồn hình ảnh, Getty Images” Nếu đi với tốc độ siêu tương đối, tức là gần với tốc độ ánh sáng, hay gần lỗ đen ( và làm thế nào để không bị nó hủy hoại ) thì khoảng chừng thời gian mà bạn trải qua sẽ ít hơn thời gian của người khác, ” Katie Mack, phó giáo sư tại Đại học North Carolina State cho biết .Các phi hành gia trên Trạm Không gian Quốc tế đã thưởng thức sự co và giãn thời gian khi họ già đi chậm hơn một chút ít so với người trên Trái  Đất. ” Họ vận động và di chuyển rất nhanh, do đó họ bị ảnh hưởng tác động bởi luật tương đối đặc biệt quan trọng, nhưng họ cũng cách xa Trái Đất nữa, nên họ ít bị ảnh hưởng tác động của lực mê hoặc hơn, ” Mack lý giải .Tuy nhiên, sự co và giãn thời gian này chỉ có mức độ tính bằng giây. Để đạt được mức co và giãn thời gian lớn hơn, cần phải có trường trọng tải cực lớn hay vận tốc gần tương tự tốc độ ánh sáng. Cả hai nhu yếu này lúc bấy giờ đều trọn vẹn không hề thực thi được .

Trường ngưng trệ

Mặc dù có giọng điệu chung là vui nhộn, loạt phim khoa học viễn tưởng Red Dwarf đã đưa ra một giả thiết mê hoặc về trường ngưng trệ : ” Cũng giống như tia X không hề xuyên qua chì, thời gian không hề xâm nhập vào trường ngưng trệ. Do đó, mặc dầu bạn vẫn sống sót, bạn không còn sống sót trong thời gian, và so với bạn thời gian không hề sống sót. “Điều này được định hình để nhân vật Lister hoàn toàn có thể nhận xét : ” Chỉ đơn thuần vậy thôi sao ? “Dù sao đi nữa, nó là yếu tố rất kích thích tâm lý .Thời gian hoàn toàn có thể tương đối, nhưng nó vẫn là một góc nhìn cơ bản của hiện thực của tất cả chúng ta .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Để đạt được mức co và giãn thời gian lớn, cần phải có trường trọng tải cực lớn, ví dụ điển hình như hố đen” Tia X và chì là một chuyện, nhưng thời gian và trường ngưng trệ thì rắc rối hơn một chút ít. Thời gian rất mưu trí. Nó hoàn toàn có thể đi vòng qua các góc nhưng nó không khi nào ngừng lại trừ phi bạn bị mắc kẹt ở một bữa tiệc với một nha sỹ, ” Doug Naylor, nhà đồng phát minh sáng tạo của Red Dwarf, cho biết .Thay đổi nhận thức thời gian sẽ dễ hơn rất nhiều so với làm ngưng đọng nó. ” Có thể có độc lạ rất lớn trong cách bạn cảm nhận thời gian, nhưng nó sẽ không ngừng lại, ” Mack lý giải .Cơ quan nghiên cứu quốc phòng Mỹ Darpa đang kiến thiết xây dựng chính sách ngưng trệ sinh học để làm chậm nhịp hoạt động của khung hình ở Lever phân tử. Ngưng trệ sinh học hoàn toàn có thể lê dài cái gọi là ‘ giờ vàng ‘ – khoảng chừng thời gian mà những binh lính bị thương có để được chữa trị .Ngưng trệ sinh học nhằm mục đích để làm chậm lại vận tốc hoạt động giải trí của khung hình. ” Lúc đầu tôi nghĩ ra chương trình này với dự tính là để tìm hiểu và khám phá một khoanh vùng phạm vi rộng các công nghệ tiên tiến tiềm năng từ dược lý phân tử cho đến hóa học vật tư thích hợp cho sinh học và tạo ra các protein tự thân bị rối loạn, ” Tiến sỹ Tristan McClure-Begley thuộc Phòng Công nghệ Sinh học của Darpa, người quản trị dự án Bất Động Sản, cho biết .

Trạng thái sống ẩn

Trường ngưng trệ cũng hoàn toàn có thể lê dài thời hạn dùng của ngân hàng nhà nước máu và dược phẩm bằng cách làm chậm lại thời gian các hóa chất phản ứng .” Một trong những ứng dụng thiết yếu tiềm năng của công nghệ tiên tiến ngưng trệ sinh học là trong việc dữ gìn và bảo vệ và cất giữ những phân tử sinh học trị liệu như vaccine, kháng thể và enzyme, ” McClure-Begley lý giải .

“Mục tiêu chính của chương trình là làm sao để bảo quản một cách tin cậy khả năng hoạt động của những sản phẩm này mà không cần phải có một hệ thống trữ lạnh đắt đỏ và phiền hà.”

Tuy nhiên, trường ngưng trệ chỉ được dùng cho các trường hợp khẩn cấp trong y khoa chứ không phải để dùng vĩnh viễn .Chúng ta cần phải tìm đến tự nhiên để tìm cảm hứng cho những giải pháp vĩnh viễn .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Ngưng trệ sinh học hoàn toàn có thể lê dài cái gọi là ‘ giờ vàng ‘ – khoảng chừng thời gian mà những binh lính bị thương có để được chữa trịMột số sinh vật, ví dụ điển hình như ếch gỗ, bộc lộ một năng lực được gọi là ‘ trạng thái sống ẩn ‘ : hàng loạt các quy trình trao đổi chất rõ ràng ngưng lại, vậy mà chúng vẫn sống – điều này được cho phép chúng s
ống sót trong trạng thái bị đông cứng .Những loài khác, ví dụ điển hình như gấu, hoàn toàn có thể bước vào kỳ nghỉ đông – khi mà sự trao đổi chất chậm đi đáng kể – và tỉnh giấc nhiều tháng sau đó .Loài người đã làm điều này về mặt y khoa, mặc dầu ở mức độ ít hơn nhiều. Trong trường hợp bị ngưng tim hay tổn thương não, giải pháp hạ thân nhiệt trị liệu hoàn toàn có thể được dùng để giúp hạ nhiệt bệnh nhân bị tổn thương và để họ vào thực trạng trao đổi chất chậm trong một số ngày, cho khung hình thời gian hồi sinh .

Thúc đẩy ngủ đông

Dựa vào cách chữa trị này, các nhà khoa học đang thiết kế xây dựng chiêu thức Torpor để thôi thúc sự ngủ đông ở các phi hành gia trong các sứ mạng thám hiểm Sao Hỏa .Quá trình Torpor hoạt động giải trí trong hai quá trình chính : tiến trình làm mát bắt đầu gồm có dùng thuốc an thần, và quy trình tiến độ làm ấm / thức tỉnh tiếp theo .” Trong thiên nhiên và môi trường y tế, họ sẽ dùng liệu pháp an thần rất mạnh tay và đặt mạng lưới hệ thống làm mát lên khung hình, còn chúng tôi đang xem xét những dược chất mới hoàn toàn có thể hạn chế tối đa thuốc an thần thiết yếu để bước vào trạng thái ngủ đông và đơn giản hóa quy trình làm mát, ” John Bradford, quản trị và Giám đốc Vận hành của SpaceWorks, cho biết .Các nhà khoa học đã chứng tỏ rằng thân nhiệt chỉ cần giảm 5 °C thì tất cả chúng ta hoàn toàn có thể giảm quy trình trao đổi chất – quy trình sinh hóa trong khung hình tất cả chúng ta để duy trì sự sống – đến trên 50 % .” Những loài động vật hoang dã ngủ đông sống lâu hơn, do đó ở đây có yếu tố phục sinh. Nếu bạn ở trong trạng thái này trong sáu tháng thì bạn sẽ giữ lại được ba tháng do nhịp độ trao đổi chất giảm 50 %, ” Bradford lý giải. ” Tuy nhiên, góc nhìn này không phải là động cơ chính của chúng tôi và vẫn cần thêm nhiều điều tra và nghiên cứu để lượng hóa hiệu ứng này. “Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Một số sinh vật, ví dụ điển hình như ếch gỗ, bộc lộ một năng lực được gọi là ‘ trạng thái sống ẩn ‘ : hàng loạt các quy trình trao đổi chất rõ ràng ngưng lại, vậy mà chúng vẫn sốngPhương pháp Torpor cũng hoàn toàn có thể được dùng cho những bệnh nhân đang chờ đón được hiến tạng .Những công nghệ tiên tiến được đề cập trên đây làm giảm nhịp độ trao đổi chất, nhưng còn việc ngưng đọng khung hình thì có lý đến đâu ?

Trữ đông xác

Cách làm được nhiều người biết đến nhất là trữ lạnh xác, tức làm ướp lạnh xác đến nhiệt độ giao động – 190 °C với mục tiêu là để sau này có điều kiện kèm theo thì hồi sinh .Tuy nhiên, đặt ai đó trong thực trạng trữ lạnh thì phức tạp hơn rất nhiều so với đơn thuần là đông cứng khung hình. ” Chúng tôi lấy hết máu ra và sau đó đưa vào khung hình dung dịch bảo vệ trong điều kiện kèm theo trữ đông, ” Victoria Stevens ở Cryonics UK lý giải .” Thay vì đưa khung hình vào trạng thái rắn thì khung hình sẽ được để trong trạng thái kính, nhờ đó mà giảm gãy vỡ tinh thể băng. “Trữ đông xác chỉ được dùng sau khi tim ngừng đập. Nguyên lý ở đây là khoa học trong tương lai sẽ văn minh đến mức được cho phép hồi sinh người chết và chữa trị. ” Chưa có ai từng được hồi sinh, do hiện tại tất cả chúng ta không có công nghệ tiên tiến được cho phép làm điều đó, ” Stevens nói. ” Nếu tất cả chúng ta có thì có lẽ rằng tất cả chúng ta không cần phải trữ đông xác ngay từ đầu. “

Mặc dù hàng trăm người đã được trữ đông, nhưng “đây hoàn toàn thí nghiệm đang được xây dựng mà vẫn chưa đạt được kết luận”, Stevens thừa nhận.

Hồi năm 2001, bé Erika Nordby 13 tháng tuổi bị kẹt trong tuyết và bước vào trạng thái như ngủ đông trong khoảng chừng hai giờ truớc khi được cứu sống thành công xuất sắc. Trong thời gian đó, tim của Erika không hề đập và bé đã chết lâm sàng .Mặc dù trường hợp này đem đến một chút ít kỳ vọng rằng một ngày nào đó làm được việc ngưng đọng khung hình, đó chỉ là một trường hợp đơn lẻ mà chưa từng được lặp lại .Do thời gian là một góc nhìn cơ bản trong hiện thực của tất cả chúng ta, tất cả chúng ta không thể nào làm ngưng nó cũng như tất cả chúng ta không hề làm ngưng chiều rộng hay chiều sâu. Hơn nữa, việc co và giãn thời gian trên trong thực tiễn yên cầu những công nghệ tiên tiến và nguồn năng lượng phức tạp đến nỗi nó vẫn là bất khả thi .