Thuốc kháng sinh ảnh hưởng đến chức năng nghe và làm tăng sự nghiêm trọng cho những người có sẵn các vấn đề về thính lực. Sự khiếm thính có thể được cải thiện khi ngưng sử dụng thuốc, nhưng cũng có các trường hợp bị điếc vĩnh viễn. Tác nhân gây khiếm thính là do dùng một số loại thuốc chữa trị hoặc do các hóa chất gây suy giảm chức năng nghe, tổn thương tai trong, đặc biệt là ốc tai và các tế bào thần kinh thính giác.
Nhận biết các triệu chứng suy giảm thính lực do thuốc
Thông thường những người sử dụng thuốc kháng sinh thường không nhận ra các vấn đề của tai trong giai đoạn đầu. Dấu hiệu khiếm thính không xảy ra đột ngột mà diễn ra từ từ nên người bệnh thường dễ bỏ qua. Triệu chứng dễ thấy khi thuốc tác động lên thính lực là ù một bên tai hoặc cả hai tai, đi kèm theo đó là các dấu hiệu như chóng mặt, buồn nôn, mất thăng bằng khi đi hoặc khi đứng,.. Các triệu chứng này xuất hiện tạm thời, không liên tục nên nhiều người thường nghĩ đó có thể là do mệt mỏi, rối loại tiền đình,..
Nếu người sử dụng thuốc bỏ qua các triệu chứng này thì sự mất thính lực càng trở nên nghiêm trọng hơn, thậm chí là điếc hẳn. Điều cần lưu ý là khiếm thính do thuốc có thể xảy ra khi đang dùng thuốc, sau vài tuần hoặc thậm chí là khi đã ngưng sử dụng thuốc. Hơn nữa, những loại thuốc còn gây mất thính lực âm thầm mà không có biểu hiện ù tai. Vì vậy, người dùng cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo ý kiến bác sỹ khi sử dụng, tuyệt đối không được tự ý sử dụng bất cứ loại thuốc nào.
Thuốc kháng sinh tác động đến chức năng nghe của tai như thế nào?
Những loại thuốc kháng sinh tác động đến chức năng nghe
Thuốc lợi tiểu tác động tại quai Henle
Đây là một nhóm thuốc gây hại nặng nhất cho tai bao gồm: acid ethacrynic, furosemid, bumetanid. Thuốc gây độc mạnh nhất ở những người lớn tuổi, người suy giảm, suy thận. Độc tính gây tác động đến thính lực sẽ mạnh lên khi sử dụng đồng thời với nhóm kháng sinh aminoglycosid.
Các kháng sinh nhóm aminoglycosid
Kháng sinh nhóm aminoglycoside đứng đầu trong các thuốc gây điếc. Nguy cơ gây độc cho tai của thuốc tăng lên nếu bệnh nhân có sẵn một trong các yếu tố sau: suy yếu chức năng thận, tiếp xúc trực tiếp với tiếng ồn, tuổi cao hoặc đã từng dùng aminoglycoside. Trong đó, Neomycin là kháng sinh được đánh giá là gây hại nhất trong nhóm này. Khi uống với liều lượng cao để diệt khuẩn đường ruột hoặc dùng liều cao để bôi vết thương là có thể biết điếc. Kanamycin và amikacin cũng gây độc hại mạnh như thuốc neomycin. Đối với Streptomycin sẽ gây tổn thương nhanh chóng cho bộ phận tiền đình, dẫn tới chóng mặt, loạng choạng, mất cân bằng, khó bước đi ở nơi thiếu ánh sáng.
Các kháng sinh khác
Một số loại kháng sinh cũng gây hại cho, trong đó có thể kể đến là erythromycin. Nếu tiêm tĩnh mạch liều cao 4g/ ngày để điều trị cho những bệnh nhân cao tuổi, suy gan, suy thận thì có thể biết điếc hoặc chóng mặt. Triệu chứng này sẽ giảm hoặc hết khi ngưng sử dụng thuốc kịp thời.
Ampicillin khi dùng liều cao để chữa trị viêm màng não do Hemophillus influenzae có thể làm khiếm thính. Chloramphenicol cũng giống như thuốc ampicillin, khi dùng chữa trị viêm màng não cũng làm suy giảm chức năng nghe. Các kháng sinh như viomycin, vancomycin, capreomycin cũng có nguy cơ làm khiếm thính, gây điếc.
Triệu chứng khiếm thính do kháng sinh gây ra cũng tùy từng trường hợp mà xảy ra thi thoảng hay liên tục. Nếu sử dụng thuốc lâu ngày có thể sẽ gây điếc thần kinh thính giác không thể phục hồi, gây hư hại đến ốc tai và cả hệ thống tiền đình.
»»» Tìm hiểu thêm Bài viết Tai nghe trợ thính Mini Nikita V2
Can thiệp sử dụng tai nghe trợ thính khi bị suy giảm thính lực do thuốc
Các loại thuốc chống viêm
Các thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen, piroxicam , indomethacin … có tác dụng phụ làm suy giảm chức năng nghe. Aspirin liều cao cũng gây ù tai và giảm thính lực ở tần số cao, thường phục hồi khi ngưng sử dụng thuốc.
Các thuốc chống viêm như salicylat thường gây ù tai và giảm thính lực, nhưng có năng lực hồi phục.
Ngoài ra, một vài loại thuốc trị sốt rét, thuốc chống ung thư cũng sẽ gây suy giảm thính lực ở cấp độ không giống nhau.
Để hạn chế các tác dụng phụ của thuốc đến khả năng nghe, người bệnh nên tham khảo sự tư vấn của bác sỹ khi dùng thuốc. Đặc biệt là đối với những bệnh nhân cao tuổi, phụ nữ có thai, người bị suy gan thận không nên sử dụng các nhóm thuốc trên mà cần thay thế bằng các loại thuốc khác có cùng công dụng. Nếu bắt buộc phải dùng, bệnh nhân cần được đo thính lực thường xuyên và theo dõi trong suốt quá trình sử dụng thuốc. Tuyệt đối không tự tý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định.
»»» Tham khảo thêm Bài đăng máy trợ thính cho trẻ em
