Việc chăm sóc thính lực cho trẻ khiếm thính là một quá trình quan trọng và đa chiều, không chỉ bao gồm việc chọn mua máy trợ thính và điều chỉnh âm thanh mà còn phụ thuộc lớn vào cách bố mẹ giáo dục và hỗ trợ trẻ phát triển ngôn ngữ.
Nếu có khả năng, việc đo thính lực cho trẻ ngay từ lúc mới sinh là một bước quan trọng. Điều này giúp phát hiện sớm các vấn đề về thính lực và thực hiện các biện pháp can thiệp kịp thời, tạo cơ hội cho trẻ phát triển ngôn ngữ bình thường.
Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi rưỡi là “thời điểm vàng” để trẻ học nói và phát triển ngôn ngữ. Não trẻ trong giai đoạn này phát triển mạnh mẽ, có khả năng thu nhận hàng triệu thông tin mỗi giây. Nếu trẻ được đeo máy trợ thính và nhận được sự hỗ trợ giáo dục trong giai đoạn này, khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ tăng lên đáng kể.
Máy trợ thính, mặc dù có vai trò quan trọng trong việc khuếch đại âm thanh để cải thiện sức nghe cho trẻ, nhưng nó không phải là “liều thuốc thần”. Lựa chọn máy trợ thính phù hợp và điều chỉnh âm theo thính lực chỉ là bước đầu. Quan trọng hơn, cha mẹ cần hướng dẫn và giáo dục trẻ để họ có thể hiểu và phân biệt được tất cả những âm thanh quan trọng mà họ trải nghiệm sau khi đeo máy trợ thính.
Tập cho trẻ làm quen với những tiếng động âm thanh
Hãy tạo cơ hội cho trẻ làm quen với âm thanh qua các hoạt động thú vị. Bạn có thể cho trẻ chơi với đồ chơi phát ra âm thanh như chuông, xúc xắc, hoặc trống.
Ngoài ra, hãy hướng dẫn trẻ tập nghe các tiếng động trong nhà như tiếng đài, đồng hồ báo thức, hoặc tiếng điện thoại reng. Đưa trẻ ra ngoài đi dạo để khám phá âm thanh cuộc sống xung quanh.
Khi trẻ nghe thấy một âm thanh nào đó gần đó, hãy chỉ cho trẻ biết nơi mà âm thanh đó phát ra. Việc này giúp trẻ xây dựng khả năng nhận biết âm thanh và kết nối với môi trường xung quanh mình.
Càng nói chuyện nhiều với trẻ càng tốt
Tương tác và giao tiếp với trẻ khiếm thính đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển ngôn ngữ của trẻ em. Bạn nên thường xuyên nói chuyện với trẻ, dù chỉ là trong các hoạt động hàng ngày như ăn, tắm, chơi, hoặc khi đi ngủ. Đối với trẻ khiếm thính, việc này càng trở nên quan trọng, vì chúng không thể tiếp xúc với nhiều nguồn ngôn ngữ như trẻ nghe bình thường.
Cố gắng nói chuyện một cách rõ ràng, chậm rãi và lặp lại các từ ngữ để giúp trẻ tiếp thu và làm quen với âm thanh. Đừng quan tâm nếu trẻ có thể nghe thấy bạn hay không, hãy tiếp tục trò chuyện một cách tự nhiên. Quan trọng hơn, hãy kết hợp lời nói với cử chỉ và hoạt động để hướng dẫn trẻ làm theo. Thông qua các hoạt động như vậy, trẻ khiếm thính có thể phát triển khả năng ngôn ngữ và giao tiếp của mình một cách tự tin và linh hoạt hơn.
Không nên ép trẻ ngồi yên để dạy
Không nên áp đặt trẻ phải ngồi yên một chỗ trong quá trình giáo dục. Thay vào đó, việc tích hợp bài học vào các trò chơi và tương tác sẽ tạo ra môi trường học tập thú vị và kích thích sự tò mò của trẻ. Bạn có thể dạy trẻ thông qua các hoạt động đa dạng, thậm chí không cần phải kê bàn và ghế. Việc nằm bò hoặc nằm chơi cùng với trẻ, sử dụng các vật dụng như búp bê, quả banh, trống, kèn, thau nhựa, sẽ tạo điều kiện cho trẻ phát triển khả năng khám phá và học hỏi.
Khuyến khích trẻ mô tả hình ảnh và nói về những vật dụng xung quanh một cách tự nhiên. Sử dụng ngôn ngữ đơn giản và kết hợp với hành động để tạo ra một trải nghiệm học tập tích cực. Ví dụ, thông qua việc tìm kiếm một quả banh, bạn có thể khuyến khích trẻ mô tả vật dụng và tham gia vào trò chơi ném banh, tạo ra một không khí học tập vui nhộn và thú vị.
Đọc thêm: Khi nào bạn nên thay máy trợ thính.
Không để trẻ xem tivi quá nhiều
Hạn chế thời gian xem ti vi là quan trọng cho cả trẻ bình thường và trẻ khiếm thính. Xem tivi quá nhiều có thể làm mất tập trung của trẻ, làm cho họ chỉ tập trung vào hình ảnh và chuyển động trên màn hình mà quên đi những sự kiện xung quanh cũng như không phản ứng đúng đắn với ngôn ngữ nói.
Tạo sở thích đọc sách, nghe nhạc cho trẻ
Khuyến khích sở thích nghe nhạc và đọc sách của trẻ là một phương pháp tốt để phát triển khả năng nghe và hiểu biết. Việc lắc lư, vỗ tay theo nhạc giúp trẻ thích thú với âm nhạc và phát triển tư duy nhạc cảm. Cung cấp sách với nhiều hình ảnh và ít chữ giúp trẻ dễ dàng nhận biết và kích thích sự hiểu biết về thế giới xung quanh.
Khen ngợi trẻ khi thấy trẻ phản ứng với âm thanh, từ ngữ
Khen ngợi và động viên trẻ khi họ phản ứng với âm thanh và từ ngữ là quan trọng để khuyến khích sự tiến bộ. Lặp lại âm thanh và từ ngữ giúp trẻ dần dần hiểu và phản ứng tốt hơn.
Đồng thời, sự kiên nhẫn của cha mẹ trong quá trình tập nghe và hỗ trợ trẻ là chìa khóa để trẻ nghe tốt hơn và phát triển ngôn ngữ. Kiểm tra máy trợ thính đều đặn để đảm bảo hoạt động hiệu quả là một phần quan trọng của quá trình này.
Đọc thêm: Khi nào cần đeo máy trợ thính.